Ηχητική τέχνη και εκθεσιακός χώρος
Βρακατσέλη, Ανδρομάχη 2019
Πανεπιστήμιο Αιγαίου. Σχολή Κοινωνικών Επιστημών. Τμήμα Πολιτισμικής Τεχνολογίας και Επικοινωνίας |
Περίληψη
Η παρούσα διατριβή μελετά την ηχητική τέχνη ως ένα δυνητικό και μη ιεραρχικό σύνολο σχέσεων ανάμεσα στον επισκέπτη ως ενσώματη παρουσία, το χώρο και τον ήχο. Ειδικότερα εστιάζει στην ακουστική χωρικότητα, η οποία συνιστά τον τρόπο με τον οποίο παράγεται ο ακουστικός χώρος του ηχητικού έργου. Αρχικά προσδιορίζει την ηχητική τέχνη ως την τέχνη εκείνη που έχει υποκείμενο και αντικείμενο την ακουστική συνιστώσα (δονήσεις, σιωπή, μη ήχος). Στη συνέχεια παρουσιάζει το σκοπό ύπαρξης της ηχητικής τέχνης ως διακριτής κατηγορίας στο χώρο των τεχνών που είναι η καλλιέργεια της ακουστικής αντίληψης. Ο εκθεσιακός χώρος μελετάται μέσα από τη σχεσιακή σκοπιά που προσδιορίζει το χώρο η κοινωνική θεωρία. Μέσα από την παρατήρηση και ανάλυση ηχητικών έργων που έλαβαν χώρα στην Αθήνα από το 2012 έως το 2018 η παρούσα διατριβή καλείται να απαντήσει στα παρακάτω ερωτήματα: Μέσα από ποιες διεργασίες αρθρώνονται οι ηχητικές χωρικότητες στον εκθεσιακό χώρο; Πώς ο ήχος προσεγγίζεται ως φορέας νοημάτων που αναφέρεται σε χώρους έξω από αυτόν και ερμηνεύεται μέσω της ακρόασης; Με ποιο τρόπο ο καθαυτός ήχος προσδιορίζει την ενσώματη εμπειρία στον εκθεσιακό χώρο πέρα από την αναπαράσταση; Επιπρόσθετα μελετώνται οι σχέσεις βαρύτητας ανάμεσα στους φορείς δράσεις της ακουστικής χωρικότητας. Οι σχέσεις αυτές συνιστούν μια πρακτική επιμέλειας της ηχητικής τέχνης. Η έρευνα υποστηρίζει ότι η ακουστική χωρικότητα του ηχητικού έργου παράγει τον εκθεσιακό χώρο της ηχητικής τέχνης. Ο χώρος αυτός είναι μια ολότητα σχέσεων που είναι δυναμική, πολυδιάστατη, εφήμερη και δυνητική. Κύριο στοιχείο επιμέλειας του ηχητικού έργου είναι το ανθρώπινο σώμα το οποίο καθίσταται χωροποιητικό στοιχείο του ηχητικού έργου. Το ανθρώπινο σώμα συμμετέχει στην παραγωγή του ακουστικού χώρου με τρόπο πολυαισθητηριακό και με τρόπο που, όπως θα παρουσιαστεί, και το ίδιο γίνεται τέχνη. Οι σχέσεις βαρύτητας ανάμεσα στους φορείς δράσης της ακουστικής χωρικότητας εναλλάσσονται, δεν είναι προβλέψιμες και δεν βασίζονται σε προκαθορισμένη ιεραρχία.